Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
  •  

Ca dao, tục ngữ Tày, Nùng nói về tình cảm gia đình

PV - 11:15, 28/06/2023

Người Tày, Nùng rất coi trọng nghĩa tình. Trong quan hệ gia đình, giữa các thành viên với nhau tình cảm ấy lại càng đề cao. Thông qua những thói quen sinh hoạt hằng ngày, người Tày, Nùng xưa đã đúc kết lại thành kinh nghiệm, bài học để truyền dạy, khuyên răn con cháu.

Trang phục dân tộc Nùng An xã Phúc Sen, Quảng Hòa, Cao Bằng. Ảnh minh họa
Trang phục dân tộc Nùng An xã Phúc Sen, Quảng Hòa, Cao Bằng. Ảnh minh họa

Trong quan hệ anh em ruột thịt, người Tày, Nùng thường có câu: “Pỉ noọng tò điếp vỏ mẻ văng/Pỉ noọng tò dăng cần ké hai” (dịch nghĩa: Anh em thương yêu nhau bố mẹ vui/Anh em lườm nguýt nhau bố mẹ lo). Câu tục ngữ này muốn nói rằng, anh em trong một nhà phải nhường nhịn, bao bọc, đoàn kết, gắn bó thì gia đình mới yên vui, hòa thuận. Không nên lúc nào cũng khó chịu, soi mói, hoạch họe, gây mất đoàn kết, nói những lời không hay, làm những việc không nên để bố mẹ buồn lòng.

Tình cảm anh em, chị em trong một nhà luôn được người Tày, Nùng so sánh là quý hơn cơm gạo. Có thể đói, nghèo nhưng không được từ bỏ anh, chị, em ruột thịt, máu mủ trong nhà. Để nói về tình cảm chị em gái gắn bó khăng khít, người Tày, Nùng có câu: “Van bố quá nựa pết/Siết bố quá pả nà” (dịch nghĩa: Ngon không gì hơn thịt vịt/Yêu thương nhau không ai hơn chị em gái). Dựa trên quan niệm sống của người Tày Nùng, chị em gái trong một nhà lúc nào cũng thương yêu nhau, bởi cùng giới tính và lớn lên bên nhau. 

Sau này, khi đi lấy chồng, chỉ có dịp gặp nhau vào ngày rằm tháng bảy nên tình cảm lại càng khăng khít gắn bó. Tình cảm ấy được ví như vị ngọt của thịt vịt vào ngày rằm tháng bảy, ám chỉ đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Con gái đi lấy chồng rồi vẫn thương yêu nhau nhớ về công lao của cha mẹ.

Nét đẹp trang phục dân tộc Tày.
Nét đẹp trang phục dân tộc Tày.

Để nói lên tình cảm vợ chồng, anh em gắn bó khăng khít, người Tày, Nùng cũng có câu: “Pỉ noọng bặng khen kha đúc nựa/Phua mìa tồng bâư sửa giàng đang” (dịch nghĩa: Anh em như thể tay chân xương thịt/Vợ chồng giống manh áo che thân). 

Dùng lối nói so sánh, câu tục ngữ chỉ ra rằng tình cảm anh em gắn bó ruột thịt như là máu, là một bộ phận trên cơ thể không tách rời được. Sự gắn bó này là khăng khít, bền chặt. Tình cảm vợ chồng cũng giống như vậy, đói no, nóng lạnh phải luôn thủy chung, gắn bó với nhau. Một người bị lạnh thì người còn lại cũng không ấm no, vui vẻ.

Với kho tàng văn hóa đậm đà bản sắc của mình, người Tày, Nùng không chỉ khéo léo trong lối sống mà thông qua tiếng nói, thông qua những bài học đúc kết lại thành ca dao, tục ngữ răn dạy con cháu xây dựng gia đình từ những nền tảng là thói quen sinh hoạt hằng ngày. Con cháu phải luôn hiếu thảo, ngoan ngoãn với bố mẹ. Anh chị em trong nhà phải đoàn kết, gắn bó. Bố mẹ, ông bà phải làm gương để con cháu noi theo là truyền thống tốt đẹp ngày nay vẫn còn được gìn giữ tại nhiều gia đình dân tộc Tày, Nùng.     

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hạnh phúc phía sau sân khấu của "bộ đôi vàng" làng Xiếc Việt

Hạnh phúc phía sau sân khấu của "bộ đôi vàng" làng Xiếc Việt

Hai Nghệ sĩ Ưu tú Thu Hương và Thanh Tuấn được biết đến là "bộ đôi vàng" ngành Xiếc qua các tiết mục Đu quan họ, Chuyện tình Romeo và Juliet, hay gần đây là màn đu dây đôi Duo Love đã xuất sắc giành giải Vàng Liên hoan Xiếc quốc tế lần thứ III, tại Kazakhstan. Vừa là đồng nghiệp, vừa là bạn đời, họ luôn thấu hiểu và đồng hành với nhau trong cả công việc, lẫn cuộc sống gia đình.
Tin nổi bật trang chủ
Chủ tịch Quốc hội Algeria: Doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sẽ được hưởng ưu đãi riêng

Chủ tịch Quốc hội Algeria: Doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sẽ được hưởng ưu đãi riêng

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 20/11 (giờ địa phương), trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Algeria, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội kiến với Chủ tịch Quốc hội Nhân dân Algeria (Hạ viện) Ibrahim Boughali.
Hai Thủ tướng Việt Nam, Algeria làm việc với các doanh nghiệp để thúc đẩy các dự án cụ thể

Hai Thủ tướng Việt Nam, Algeria làm việc với các doanh nghiệp để thúc đẩy các dự án cụ thể

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Tối 19/11, trong chương trình thăm chính thức Algeria, sau khi kết thúc Diễn đàn Kinh tế Việt Nam - Algeria và các cuộc hội đàm, hội kiến giữa các lãnh đạo cấp cao hai nước, trên tinh thần "đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện", Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Algeria Sifi Ghrieb đã đồng chủ trì cuộc làm việc với các bộ, ngành và một số doanh nghiệp hai nước để triển khai các cam kết đã thống nhất.
Thủ tướng thăm Đại lộ Hồ Chí Minh và khánh thành bia tưởng niệm Người tại Algeria

Thủ tướng thăm Đại lộ Hồ Chí Minh và khánh thành bia tưởng niệm Người tại Algeria

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 20/11 (theo giờ địa phương, chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), trong chương trình thăm chính thức Algeria, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Phu nhân và đoàn đại biểu Việt Nam đã tới thăm Đại lộ Hồ Chí Minh tại Thủ đô Algiers và khánh thành bia tưởng niệm về thân thế, sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Quảng Ngãi: 28 điểm sạt lở, Quốc lộ 24 có nguy cơ bị chia cắt

Quảng Ngãi: 28 điểm sạt lở, Quốc lộ 24 có nguy cơ bị chia cắt

Trang địa phương - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Do ảnh hưởng của mưa nhiều ngày, trên tuyến Quốc lộ 24, đoạn qua xã Măng Đen và xã Kon Plông, tỉnh Quảng Ngãi có 28 điểm sạt lở, sụt lún và nguy cơ tiếp tục sạt lở, chia cắt tuyến đường huyết mạch này là hiện hữu.
Gia Lai: Ước tổng thiệt hại bão lũ ban đầu hơn 1.000 tỷ đồng

Gia Lai: Ước tổng thiệt hại bão lũ ban đầu hơn 1.000 tỷ đồng

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Sáng nay, ngày 20/11, ông Nguyễn Tuấn Thanh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Gia Lai chủ trì buổi họp báo, thông tin về tình hình thiệt hại do mưa lũ trên địa bàn tỉnh những ngày qua.
"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

Trên những cánh đồng lúa chín cong mình vàng óng, những người lính áo xanh, mồ hôi thấm ướt vai áo đang ra sức giúp bà con nông dân vùng biên giới Gia Lai gặt lúa. Hình ảnh ấy không chỉ thể hiện người lính bộ đội cụ Hồ luôn “Vì Nhân dân quên mình” mà còn mang đến hơi ấm, niềm tin vững chắc về tình quân - dân càng thêm bền chặt.
An Giang bảo đảm quyền thụ hưởng văn hóa cho đồng bào DTTS - Từ chính sách đến thực tiễn

An Giang bảo đảm quyền thụ hưởng văn hóa cho đồng bào DTTS - Từ chính sách đến thực tiễn

Dân tộc - Tôn giáo - Như Tâm - 3 giờ trước
Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), An Giang đã đạt nhiều kết quả nổi bật trong bảo tồn, phát huy văn hóa các DTTS. Những chuyển biến này khẳng định sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với quyền thụ hưởng văn hóa của đồng bào - một quyền con người quan trọng được cụ thể hóa bằng chính sách thiết thực.
An Giang cần phát huy đúng tầm tiềm năng, lợi thế để bứt phá, vươn tầm cao mới

An Giang cần phát huy đúng tầm tiềm năng, lợi thế để bứt phá, vươn tầm cao mới

Thời sự - PV - 4 giờ trước
Chiều 20/11, tại đặc khu Phú Quốc, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác của Trung ương, làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy An Giang về tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Nhà giáo Ưu tú Hoàng Kim Ngọc “giữ lửa” văn chương nơi đại ngàn Tây Bắc

Nhà giáo Ưu tú Hoàng Kim Ngọc “giữ lửa” văn chương nơi đại ngàn Tây Bắc

Giáo dục - Lò Mai Cương - Vàng Ni - 4 giờ trước
Giữa điệp trùng núi rừng, Nhà giáo Ưu tú Hoàng Kim Ngọc chọn cho mình một lối đi lặng thầm nhưng bền bỉ: Gieo chữ và gìn giữ những mạch nguồn văn hóa của vùng đất biên viễn Sơn La.
Không đợi tương lai gõ cửa: Vinamilk dẫn đầu xu hướng tiêu dùng xanh

Không đợi tương lai gõ cửa: Vinamilk dẫn đầu xu hướng tiêu dùng xanh

Kinh tế - PV - 4 giờ trước
Khi 80% người tiêu dùng toàn cầu sẵn sàng trả thêm tiền cho sản phẩm xanh, câu hỏi không còn là “chuyển đổi hay không” mà là “doanh nghiệp nào đã sẵn sàng”?
Hạnh phúc phía sau sân khấu của

Hạnh phúc phía sau sân khấu của "bộ đôi vàng" làng Xiếc Việt

Sắc màu 54 - Hồng Nhung - Hà Châu - Vàng Ni - 4 giờ trước
Hai Nghệ sĩ Ưu tú Thu Hương và Thanh Tuấn được biết đến là "bộ đôi vàng" ngành Xiếc qua các tiết mục Đu quan họ, Chuyện tình Romeo và Juliet, hay gần đây là màn đu dây đôi Duo Love đã xuất sắc giành giải Vàng Liên hoan Xiếc quốc tế lần thứ III, tại Kazakhstan. Vừa là đồng nghiệp, vừa là bạn đời, họ luôn thấu hiểu và đồng hành với nhau trong cả công việc, lẫn cuộc sống gia đình.