Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
  •  

Lễ cúng bến nước - Nét đẹp văn hóa của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên

Thúy Hồng - 18:45, 14/02/2025

Lễ cúng bến nước (hay giọt nước) là văn hóa truyền thống lâu đời của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên và cũng là một trong những nét đẹp văn hóa còn lưu giữ của đồng bào DTTS tại Tây Nguyên. Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na… cho rằng các vị thần linh đều có tình cảm như con người, cũng vui buồn, giận hờn, biết ghét, biết yêu thương… Cúng thần nhiều lễ vật với tấm lòng thành thì sẽ nhận lại sự giúp đỡ, che chở, ủng hộ, bênh vực tương ứng của các vị thần.

Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglai, Ba Na cùng nhau tổ chức lễ cúng giọt nước
Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na cùng nhau tổ chức Lễ cúng giọt nước tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam

Lễ cúng bến nước hay cúng giọt nước, hay Tết bến nước, là một trong những nghi lễ quan trọng bậc nhất đối với đồng bào Gia Rai nói riêng và đồng bào các dân tộc sinh sống trên dải đất Tây Nguyên nói chung. Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần, tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng.

Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng
Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng

Sau khi mùa màng kết thúc, chuẩn bị bước vào vụ trồng trọt mới, các buôn làng tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng miền đất Tây Nguyên, cầu cho dân làng được khỏe mạnh, ấm no, hạnh phúc và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng
Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng

Theo quan niệm của đồng bào Gia Rai, Yang Ia (Thần nước) là vị thần cung cấp nguồn nước mát lành, sức khỏe và bình an cho dân làng. Đồng bào tin rằng ở mỗi khúc sông có một vị thần cai quản. Những vị thần cai quản sông nước được người Gia Rai gọi chung là Yang Ia. Cầu Yang Ia ban nguồn nước dồi dào để phục vụ canh tác, sản xuất mùa vụ bội thu, dân làng được ấm no, khỏe mạnh. Xin Yang đừng trách phạt, gây họa cho dân làng khi dân làng thực hiện việc dọn dẹp, vô tình động đến nơi cư ngụ của Yang Ia.

Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm một lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức một lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng
Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng

Nằm trong hoạt động tháng 2 “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”, nhóm đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên đang hoạt động hằng ngày tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) đã cùng nhau tổ chức tái hiện Lễ cúng bến nước do nhóm đồng bào dân tộc Gia Rai đại diện thực hiện.

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan...3 ché rượu cần, rượu trắng...
Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng...

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng... thịt heo, gà cắt phần như: Gan được cắt nhỏ mỗi thứ một ít, phần thịt để cúng này để bên cạnh ghè rượu và ly bằng lô ô. Sau khi bài trí xong, thầy cúng lấy nước bằng lô ô đổ xuống ghè và bắt đầu khấn.

Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước
Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước

Tại bến nước, thầy cúng chính và phụ lễ sẽ đọc các lời cầu khấn với nội dung cảm ơn Yàng đã ban cho dân làng nguồn nước để nuôi sống con người và gia súc, cho cây cối trên rẫy ngoài vườn tốt tươi trĩu bông nặng hạt; cầu xin các vị phù hộ cho dân làng, ban cho dân làng nguồn nước dồi dào, ban cho dân làng sức khỏe, ấm no, mùa màng tươi tốt bội thu...

Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước
Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước

Sau khi đọc xong lời cầu khấn, Già làng dùng một que nhỏ khơi thông những cặn bẩn, sau đó, người giúp việc cho Già làng lấy nước đổ vào ghè rượu. Già làng uống đầu tiên rồi sau đó dân làng mới uống. Đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên cùng nhau reo hò niềm vui chung của Lễ cúng bến nước.

Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi.
Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi

Lễ cúng bến nước là một truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên. Ngoài ý nghĩa tâm linh, Lễ cúng bến nước còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ rừng, đất đai và nguồn nước, bởi từ xa xưa nguồn nước được xem là báu vật của cộng đồng.

Lễ cúng bến nước của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Nhờ được tiếp thêm động lực từ các chính sách hỗ trợ của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp bách của phụ nữ và trẻ em”, phụ nữ DTTS ở những bản làng xa xôi đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước khẳng định vai trò và vị thế mới trong gia đình, cộng đồng. Dự án không chỉ giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết mà còn dần phá vỡ rào cản tư tưởng, thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp bình đẳng giới ở vùng sâu, vùng xa.
Hơn 500 gian hàng sẽ tham gia Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung năm 2025

Hơn 500 gian hàng sẽ tham gia Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung năm 2025

Sản phẩm - Thị trường - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Từ ngày 19 - 24/11, tại Trung tâm Hội chợ triển lãm Kim Thành, phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai diễn ra Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung (Lào Cai) năm 2025.
Tập trung ứng phó với lũ trên sông Ba ở Đắk Lắk và sông Kôn ở Gia Lai

Tập trung ứng phó với lũ trên sông Ba ở Đắk Lắk và sông Kôn ở Gia Lai

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng vừa ký Công điện số 222/CĐ-TTg (Công điện số 222) ngày 19/11/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung ứng phó với lũ đặc biệt lớn trên sông Ba (Đắk Lắk), lũ khẩn cấp trên sông Kôn (Gia Lai).
Hiệu quả từ chính sách chăm lo phát huy vai trò đội ngũ Người có uy tín ở Lâm Đồng

Hiệu quả từ chính sách chăm lo phát huy vai trò đội ngũ Người có uy tín ở Lâm Đồng

Công tác Dân tộc - Hồng Phúc - 2 giờ trước
Nhờ thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách đối với Người có uy tín, Lâm Đồng đã phát huy hiệu quả vai trò của lực lượng nòng cốt này trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Từ những đóng góp của họ ở cơ sở, đang góp phần làm thay đổi diện mạo nhiều bản làng, thôn xóm vùng DTTS và miền núi.
Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Pháp luật - Thanh Hoài - 3 giờ trước
Năm 2025, hoạt động tuần tra liên hợp và công tác đối ngoại biên phòng giữa Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu và lực lượng quản lý biên giới Trung Quốc tiếp tục được duy trì hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, xây dựng đường biên hòa bình, ổn định và hữu nghị. Những nỗ lực phối hợp toàn diện này đang tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới Việt - Trung.
Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Trang địa phương - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Ngày 19/11, tại Kỳ họp thứ 30 (kỳ họp chuyên đề), HĐND tỉnh Lai Châu khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã bầu ông Hà Quang Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 3 giờ trước
Cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư đồng bộ không chỉ cải thiện chất lượng đời sống mà còn mở ra cơ hội phát triển mới, giúp đồng bào dân tộc La Ha chủ động hơn trên hành trình thoát nghèo bền vững.
Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Tin tức - Ngọc Thu - 4 giờ trước
Ngày 19/11, tại Quảng trường Kpă Klơng (xã Chư Prông), tỉnh Gia Lai đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me (1965 - 2025).
Nỗi bất an bên bờ sông Trường

Nỗi bất an bên bờ sông Trường

Phóng sự - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Nhiều hộ dân sinh sống dọc bờ sông Trường, xã Phước Hiệp, TP. Đà Nẵng đang tiếp tục đối mặt với tình trạng sạt lở nghiêm trọng. Nhà cửa, đất ở và đất sản xuất bị đe dọa trực tiếp mỗi khi xuất hiện mưa lớn, nước sông dâng cao.
Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ tại Khánh Hòa

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ tại Khánh Hòa

Thời sự - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 19/11, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng cùng Đoàn công tác đã đi kiểm tra tình hình ứng phó mưa lũ tại xã Diên Điền - một trong những khu vực ngập sâu và xung yếu trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Cà phê Hướng Phùng được mùa, được giá

Cà phê Hướng Phùng được mùa, được giá

Kinh tế - Phạm Tiến - 5 giờ trước
Tại thời điểm này, giá cà phê ở vùng trồng Hướng Phùng, tỉnh Quảng Trị đang dao động từ 24.000 – 27.000 đồng/1kg . Đây là mức giá cao nhất từ trước tới nay và đang có xu hướng tăng thêm; đồng bào Bru Vân Kiều ở Hướng Phùng đang rất phấn khởi khi cà phê được mùa, được giá.