Tại xã Pù Luông nghề dệt thổ cẩm Mường Khò – sản phẩm OCOP 3 sao – thu hút hàng trăm hộ dân tham gia phát triển làng nghề, tạo việc làm ổn định cho hơn 300 lao động .(Ảnh CTV)Nâng cao giá trị sản phẩm bản địa - nền tảng sinh kế bền vững
Tại nhiều bản làng đồng bào Thái, Mường, Mông…, các nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, chế tác thủ công từ nguyên liệu rừng, ẩm thực dân tộc được phục hồi và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.
Nhiều sản phẩm OCOP như: Thổ cẩm, mật ong, cơm lam, rượu cần, thảo dược, miến dong, gạo nếp nương… đã trở thành “đại sứ văn hóa” của miền núi Thanh Hóa tại các sự kiện du lịch, hoạt động thương mại trong và ngoài tỉnh.
Tại xã Pù Luông nghề dệt thổ cẩm Mường Khò – sản phẩm OCOP 3 sao đã thu hút hàng trăm hộ dân tham gia phát triển nghề dệt, tạo việc làm ổn định cho hơn 300 lao động. Sản phẩm khăn thổ cẩm với mẫu mã đẹp, họa tiết truyền thống độc đáo nên được nhiều khách du lịch yêu thích, tiêu thụ mạnh vào mùa du lịch.
Bà Hà Thị Lý (thôn Lặn Ngoài) chia sẻ: “Từ khi được công nhận OCOP 3 sao, sản phẩm được quảng bá rộng rãi, du khách biết đến nhiều hơn. Chúng tôi cố gắng sáng tạo mẫu mã phong phú để đưa thổ cẩm vươn xa”.
Không chỉ nghề thủ công truyền thống, nhiều nông sản vùng miền cũng được nâng tầm giá trị. Cây quýt hoi tại Pù Luông, Cổ Lũng trước kia loại cây ăn trái này chỉ trồng đủ để gia đình dùng, nay đã phát triển vùng trồng 60 ha, sản lượng đạt 6 tấn/ha/năm, giá trị gần 100 triệu đồng/ha. Một số cơ sở còn chế biến thành trà, siro, enzyme tẩy rửa, cung ứng cho các điểm du lịch.
Ông Ngân Văn Hiên (xã Pù Luông) cho biết: “Tôi trồng quýt gần 3 ha, thu 150 triệu đồng mỗi năm. Kết hợp làm du lịch sinh thái, dù lượng khách chưa đông nhưng tương lai rất khả quan”.
Du lịch xanh là xu thế và ‘chìa khóa’ giữ chân du khách, với hướng đi gắn phát triển du lịch – OCOP – nông thôn mới.(Ảnh: Quỳnh Trâm)Sản phẩm OCOP – động lực kết nối du lịch xanh và nông thôn mới
Tận dụng lợi thế của địa phương Thanh Hóa đang xây dựng chuỗi liên kết OCOP – du lịch – nông thôn mới. Hộ dân đưa sản phẩm trực tiếp vào không gian du lịch: Homestay, gian hàng bản địa, tour trải nghiệm, giúp du khách trải nghiệm văn hóa bản địa trực tiếp, đồng thời tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm OCOP.
Các điểm du lịch cộng đồng như bản Hiêu, bản Đôn (Bá Thước); bản Ngàm, bản Mạ (Lang Chánh); bản Bút (Quan Hóa) đang là mô hình hiệu quả. Du khách trải nghiệm dệt thổ cẩm, trải nghiệm nấu món ăn truyền thống, tham quan vườn quýt và thưởng thức đặc sản OCOP ngay tại nơi sản xuất. Du lịch đã trở thành động lực giúp cư dân miền núi giữ rừng, giữ bản sắc truyền thống, cải thiện cảnh quan và nâng cao đời sống.
Du khách Hà Nội, chị Nguyễn Thị Thanh Hà, chia sẻ: “Trải nghiệm hái quả tại vườn, ăn đặc sản tại nhà dân, không khí thì trong lành khiến chúng tôi rất thích đặc biệt là trẻ nhỏ, những trải nghiệm tuyệt vời này chỉ có ở vùng cao mới có”.
Hiện toàn tỉnh Thanh Hóa có hơn 660 sản phẩm OCOP, cùng hơn 20 điểm giới thiệu, bán sản phẩm. (Ảnh: Quỳnh Trâm)Doanh nghiệp, hợp tác xã chủ động nâng cao năng lực
Doanh nghiệp và hợp tác xã tích cực cải tiến mẫu mã sản phẩm OCOP, nâng cao năng lực sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường. Tại Như Thanh, HTX Dịch vụ nông nghiệp và thương mại Yên Lạc do ông Phạm Công Bảo điều hành mỗi năm cung ứng khoảng 12–13 tấn miến dong OCOP, đạt doanh thu 1,2–1,3 tỷ đồng.
HTX chủ động mở rộng quy mô, cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng sản phẩm, phục vụ nhu cầu đa dạng của khách du lịch, nhà hàng và khách sạn. Ông Bảo cho biết, những nỗ lực này, không chỉ giúp HTX phát triển bền vững mà còn tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động nông thôn, góp phần hiệu quả vào phát triển kinh tế tại địa phương.
Nhiều năm qua,Thanh Hóa đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích HTX, doanh nghiệp và người dân các xã miền núi mở rộng mô hình sản xuất theo chuỗi liên kết, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Cơ chế hỗ trợ tham gia xây dựng OCOP giúp các chủ thể chủ động đầu tư, cải tiến sản phẩm và phát triển thương hiệu bền vững.
Hiện toàn tỉnh có hơn 660 sản phẩm OCOP, cùng hơn 20 điểm giới thiệu, bán sản phẩm và hàng chục chuỗi du lịch sinh thái, văn hóa và nghỉ dưỡng được kết nối với vùng sản xuất, tạo nên hệ sinh thái du lịch xanh đặc trưng cho miền núi Thanh Hóa.
HTX Yên Lạc mỗi năm cung ứng 12–13 tấn miến dong OCOP, doanh thu hơn 1 tỷ đồng. (Ảnh: Quỳnh Trâm)Song song với đó tỉnh cũng đã đồng bộ các tiêu chí tăng trưởng xanh trong du lịch, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vương Thị Hải Yến cho biết: “Tỉnh tích hợp phát triển du lịch xanh, mục tiêu tăng trưởng xanh vào quy hoạch 2021-2030, tầm nhìn đến 2045; rà soát điều chỉnh các quy hoạch liên quan, khai thác tài nguyên hiệu quả, bảo vệ môi trường và bản sắc văn hóa; áp dụng tiêu chuẩn đánh giá điểm đến, doanh nghiệp, cơ sở lưu trú theo bộ tiêu chí xếp hạng du lịch xanh”.
Bà Vương Thị Hải Yến nhấn mạnh: Du lịch xanh là xu thế và là “chìa khóa” giữ chân du khách. Với hướng đi gắn du lịch xanh - OCOP - nông thôn mới, Thanh Hóa hình thành mô hình phát triển dựa vào cộng đồng, tạo sinh kế bền vững và quảng bá văn hóa truyền thống các dân tộc miền núi, làm nền tảng vững chắc cho chiến lược phát triển du lịch trong những năm tới.
