Những mái nhà kiên cố vùng biên
Xã biên giới Cán Tỷ có 17 thôn với hơn 1.886 hộ, 9.824 nhân khẩu; trong đó có trên 1.213 hộ nghèo (64,32%) và 216 hộ cận nghèo (11,45%). Đây là địa bàn sinh sống của 11 DTTS, trong đó, đồng bào Mông chiếm 88,4%, đời sống còn nhiều khó khăn, sinh kế chủ yếu dựa vào nông nghiệp nhỏ lẻ.
Những năm qua, Dự án 5: Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững đã trở thành nguồn lực quan trọng với xã Cán Tỷ. Với tổng kinh phí phân bổ 6,65 tỷ đồng, 111 hộ gia đình đã được hỗ trợ xây mới và 81 hộ gia đình được hỗ trợ sửa chữa nhà ở. Đây là chính sách thiết thực, đáp ứng đúng nhu cầu của người dân vùng biên giới.
Gia đình anh Vàng Mí Dũng và chị Sùng Thị Say tại thôn Đầu Cầu 2, xã Cán Tỷ, tỉnh Tuyên Quang cùng căn nhà mới được hỗ trợ xây dựng từ Dự án 5 - Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vữngỞ thôn Đầu Cầu 2, vợ chồng anh Vàng Mí Dũng và chị Sùng Thị Say vẫn nhớ như in khoảnh khắc căn nhà mới hoàn thành vào giữa năm 2025. Căn nhà trước đây của gia đình được xây dựng từ lâu, đã xuống cấp và không đảm bảo an toàn vào mùa mưa bão.
“Tháng 5/2025, được Nhà nước hỗ trợ 44 triệu đồng, tôi vay mượn thêm để xây căn nhà kiên cố. Nhà xây xong, nhìn mà mừng lắm. Từ ngày có chỗ ở chắc chắn, vợ chồng yên tâm làm ăn hơn, không còn lo mưa gió hay nhà sập như trước nữa. Gia đình đang dự kiến nuôi thêm lợn, trồng thêm ngô để phát triển kinh tế”, anh Dũng chia sẻ.
Anh Giàng Mí Dia thôn Xin Suối Hồ, xã Cản Tỷ, tỉnh Tuyên Quang: Có nhà chắc chắn rồi, ai cũng vui, sinh hoạt đỡ vất vả, công việc cũng thuận hơnCòn tại thôn Xín Suối Hồ, gia đình anh Giàng Mí Dia, chị Vàng Thị Mỷ cũng là một trong những hộ được hưởng lợi từ Dự án 5. Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững. Anh Dia cho biết: “Được Nhà nước hỗ trợ 44 triệu đồng, tôi quyết tâm làm nhà mới. Tháng 5 bắt đầu làm, đến tháng 7 thì xong. Có nhà chắc chắn rồi, ai cũng vui, sinh hoạt đỡ vất vả, công việc cũng thuận hơn”.
Nhìn căn nhà vững chãi nằm bên sườn núi, anh Dia bảo đây là điều mà trước kia gia đình chưa dám nghĩ tới. Nhờ có chỗ ở ổn định, anh tập trung hơn vào chăn nuôi trâu, bò và làm thuê thời vụ để tăng thu nhập, quyết tâm thoát nghèo trong vài năm tới.
Câu chuyện của hai gia đình trên đây chỉ là phần rất nhỏ trong nỗ lực chung của chính quyền và người dân Cán Tỷ nhằm thay đổi diện mạo vùng biên còn nhiều gian khó. Những ngôi nhà mới hiện nay đã và đang tạo dựng nền móng cho hành trình phát triển dài lâu của người dân.
Chính sách đúng, trúng nhu cầu
Theo ông Vi Ngọc Tình, Chủ tịch UBND xã Cán Tỷ, Dự án 5, Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững đã tác động rõ rệt đến đời sống người dân. “Trước đây, nhiều hộ ở nhà tạm, xuống cấp nặng, rất nguy hiểm vào mùa mưa bão. Khi triển khai chương trình, xã ưu tiên các hộ nghèo, hộ đơn thân, hộ có hoàn cảnh khó khăn nhất để hỗ trợ kịp thời. Nhờ đó, người dân có chỗ ở an toàn, yên tâm phát triển kinh tế”, Chủ tịch UBND xã Cán Tỷ thông tin.
Triển khai Dự án 5, xã Cán Tỷ đã chỉ đạo các thôn rà soát kỹ lưỡng từng hộ, đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, đúng thực tế. Các đoàn thể cùng vào cuộc tuyên truyền, vận động bà con đóng góp ngày công, hỗ trợ nhau trong quá trình xây dựng để tiết kiệm chi phí. Nhiều hộ dân sau khi được hỗ trợ đã chủ động đầu tư thêm để hoàn thiện nhà cửa khang trang hơn.
Diện mạo nông thôn xã biên giới Cán Tỷ, tỉnh Tuyên QuangÔng Vi Ngọc Tình nhận định: “Nhà ở là nhu cầu bức thiết, là nền tảng để người dân ổn định cuộc sống. Khi có chỗ ở kiên cố, bà con sẽ yên tâm làm ăn, chủ động phát triển sản xuất hơn”.
Thực tế tại Cán Tỷ cũng cho thấy, sau khi được hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa nhà ở, nhiều hộ đã thay đổi tư duy làm kinh tế. Một số hộ mạnh dạn nuôi đàn gia súc lớn hơn, xây dựng khu chăn nuôi tách biệt; hộ khác mở rộng diện tích trồng ngô, đậu tương hoặc làm thêm các dịch vụ nhỏ để cải thiện thu nhập.
Từ những kết quả bước đầu, xã Cán Tỷ đang tiếp tục rà soát nhu cầu nhà ở của các hộ nghèo còn lại, đồng thời khuyến khích người dân duy trì tinh thần tự lực. Chính quyền xã kỳ vọng khi hạ tầng cơ bản được bảo đảm, đặc biệt là nhà ở, người dân sẽ có thêm động lực vươn lên, giảm dần tỷ lệ hộ nghèo bền vững theo đúng mục tiêu của Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững.
Những ngôi nhà mới ở Đầu Cầu 2, Xín Suối Hồ và nhiều thôn khác trong xã Cán Tỷ chính là minh chứng rõ rệt cho hiệu quả của chính sách dân tộc. Giữa vùng biên giới còn nhiều khó khăn, việc ổn định chỗ ở đã giúp người dân yên tâm hơn trong cuộc sống và lao động. Từ nền tảng đó, Cán Tỷ đang từng bước cải thiện diện mạo nông thôn, hướng tới đời sống ổn định và an toàn cho các hộ dân.