"Lá chắn mềm" nơi tuyến đầu Tổ quốc

Lực lượng nòng cốt ở khuc vực biên giới

Đề án: “Quân đội tham gia tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS tích cực đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của các thế lực thù địch trong tình hình mới” được phê duyệt tại Quyết định số 57/QĐ-TTg ngày 3/6/2024, là một trong những nhiệm vụ quan trọng thuộc Chương trình hành động thực hiện Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Triển khai Đề án 57, Bộ Quốc phòng đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ giúp việc; ban hành Kế hoạch, Quy chế và các hướng dẫn cụ thể, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở. Trong đó, lực lượng BĐBP được xác định là nòng cốt, xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hóa ở khu vực biên giới.

Theo thiếu tướng Văn Ngọc Quế, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP, từ ngày 01/7/2025, khu vực biên giới có 553 xã, phường, 13 đặc khu thuộc 30 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, khu vực biên giới đất liền có 248 xã, phường thuộc 22 tỉnh. Trên các tuyến biên giới, hiện nay có 232 cửa khẩu, lối mở, đường qua lại biên giới đất liền và cảng biển. Cư dân  khu vực biên giới mang đậm tính cộng đồng, đoàn kết, có mối quan hệ dân tộc – thân tộc sâu sắc với đồng bào các dân tộc ở bên kia biên giới. Đại bộ phận Nhân dân tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; yên tâm gắn bó với cuộc sống nơi biên cương, tích cực tham gia cùng BĐBP trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia.

Tuy nhiên, đây cũng là địa bàn mà các thế lực thù địch triệt để lợi dụng khó khăn về kinh tế – xã hội, trình độ dân trí không đồng đều, vấn đề dân tộc, tôn giáo để xuyên tạc, kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Vì vậy, xây dựng và củng cố “thế trận lòng dân” nơi biên giới không chỉ là nhiệm vụ thường xuyên mà là yêu cầu chiến lược, lâu dài, có ý nghĩa quyết định đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Với phương châm “bốn cùng” – cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc – cán bộ, chiến sĩ Biên phòng bám sát địa bàn, nắm chắc tình hình Nhân dân, kịp thời phát hiện và đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, kích động chia rẽ dân tộc, tôn giáo. Thực tiễn cho thấy, chính từ sự gắn bó máu thịt với Nhân dân, BĐBP đã xây dựng nên “lá chắn mềm” nhưng vô cùng vững chắc nơi tuyến đầu Tổ quốc.

Giai đoạn 2021–2025, toàn lực lượng BĐBP đã tổ chức hơn 35.000 buổi tuyên truyền, phổ biến Luật Biên phòng Việt Nam và các văn bản pháp luật liên quan, thu hút trên 2,5 triệu lượt người dân khu vực biên giới tham gia. 

Tăng cường đối ngoại biên phòng từ cơ sở

Tại tỉnh An Giang, qua tổng kết 10 năm (2015 - 2025) thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 09/01/2015 của Thủ tướng về “tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới". Qua thực hiện các Phong trào thi đua "Dân vận khéo", xây dựng "Đơn vị dân vận tốt" đã xuất hiện nhiều mô hình tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ và các tầng lớp Nhân dân ở khu vực biên giới, mang lại hiệu quả tích cực.

Các Đồn Biên phòng (ĐBP) trên tuyến biên giới đã triển khai nhiều mô hình dân vận sáng tạo, hiệu quả. Tiêu biểu là mô hình tổ phụ nữ tự quản đường biên, cột do Chi hội phụ nữ xã và ĐBP Vĩnh Gia phối hợp thành lập. Với 12 thành viên, tổ không chỉ cùng BĐBP tuần tra, bảo vệ mốc giới, mà các thành viên trong tổ còn chủ động nắm tình hình trong dân, kịp thời giải thích khi xuất hiện thông tin sai lệch, báo cho lực lượng chức năng khi có vụ việc phức tạp. 

Bà Nguyễn Cẩm Vân (69 tuổi), Tổ trưởng tổ tự quản, chia sẻ: “Là người sinh ra và lớn lên ở đây, chúng tôi hiểu từng tấc đất biên cương. Giữ biên giới bình yên cũng chính là giữ cuộc sống của mình”.

Tại ĐBP Phú Mỹ, nơi quản lý hơn 10km đường biên giới, địa bàn có trên 40% đồng bào Khmer sinh sống, công tác dân vận được triển khai toàn diện, gắn chặt với các chương trình an sinh xã hội. Năm 2025, đơn vị tiếp tục duy trì hiệu quả các mô hình “Nâng bước em tới trường”, “Con nuôi đồn Biên phòng”, Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường”, với tổng kinh phí hỗ trợ hàng trăm triệu đồng.

Không chỉ dừng lại ở vận động quần chúng trong nước, BĐBP còn chú trọng công tác đối ngoại biên phòng, xây dựng mối quan hệ hòa bình, hữu nghị, hợp tác với lực lượng và Nhân dân các nước láng giềng. Các hoạt động giao lưu, tuần tra song phương, kết nghĩa đồn – trạm, cụm dân cư hai bên biên giới ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất.

Bên cạnh đó, chương trình “Nâng bước em tới trường” không chỉ dừng lại trong phạm vi quốc gia mà đã vươn xa, lan tỏa sang các địa bàn giáp biên của Campuchia. Đến nay, chương trình đã hỗ trợ thường xuyên cho 32 học sinh có hoàn cảnh khó khăn phía Campuchia và 106 học sinh Việt Nam.

Trung úy Chin Nak, Đại đội 3, Tiểu đoàn 335, Tỉnh đội Kampot (Vương quốc Campuchia) cho biết: suất học bổng vượt biên giới ấy không chỉ mang ý nghĩa vật chất mà còn gửi gắm thông điệp nhân văn sâu sắc, góp phần củng cố tình đoàn kết quốc tế trong sáng, cùng chung tay chăm lo cho sự nghiệp giáo dục nơi biên cương, vun đắp tình hữu nghị, láng giềng tốt đẹp giữa hai dân tộc.

Qua các buổi trao học bổng, các em được giáo dục hiểu đây là tấm lòng sẻ chia của bộ đội Việt Nam từ chính tiền lương của mình, từ đó nỗ lực học tập, trở thành công dân tốt, cùng chung tay gìn giữ biên giới và vun đắp tình hữu nghị lâu dài giữa hai nước.

Thực tiễn cho thấy, công tác dân vận của BĐBP theo tinh thần Đề án 57 đã trực tiếp góp phần củng cố hệ thống chính trị cơ sở, tạo sự đồng thuận xã hội, phát huy sức mạnh tổng hợp của Nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. “Thế trận lòng dân” vững chắc chính là nền tảng quan trọng để giữ vững chủ quyền lãnh thổ trong mọi tình huống, đồng thời xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.