Thiếu tá Biên phòng và hành trình xóa mù chữ nơi rẻo cao Mường Lát

Người thầy mang “quân hàm xanh”

Hơn 20 năm gắn bó với đồng bào Mông nơi rẻo cao Mường Lát (Thanh Hóa), Thiếu tá Hơ Văn Di, thuộc Đội Vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Trung Lý, không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ biên cương, mà còn mang ánh sáng tri thức, pháp luật đến từng bản làng vùng biên.

Lớn lên trong một gia đình dân tộc Mông tại bản Cơm, xã Pù Nhi, huyện Mường Lát (cũ), Thiếu tá Hơ Văn Di đã sớm cảm nhận được khó khăn của đồng bào mình. Khi trở thành chiến sĩ Biên phòng, anh càng thêm trăn trở khi chứng kiến nhiều người dân chưa có khả năng đọc viết và thiếu hiểu biết về pháp luật.

Kể từ năm 2009, theo sự phân công của đơn vị, cùng với sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, Thiếu tá Di đã bắt đầu chương trình xóa mù chữ cho bà con. Dưới ánh sáng yếu ớt của đèn dầu trong những ngôi nhà gỗ, người thầy với “quân hàm xanh” đã kiên nhẫn hướng dẫn từng con chữ, giúp mọi người có thể đọc, viết và ký tên thay vì phải điểm chỉ.

Đến nay, anh đã tổ chức và trực tiếp giảng dạy 7 lớp xóa mù chữ, thu hút hàng trăm học viên tại các bản Tà Cóm, Táo, Cánh Cộng, xã Trung lý. Những buổi học vào buổi tối, sau những giờ làm việc trên nương, đã trở thành nơi khởi đầu của tri thức và khát vọng thay đổi.

Ngoài việc dạy chữ, Thiếu tá Di còn kết hợp việc tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; đồng thời hướng dẫn bà con phát triển kinh tế, loại bỏ những phong tục lạc hậu như tảo hôn, hôn nhân cận huyết và các nghi thức ma chay phức tạp. Thiếu tá Di giản dị chia sẻ: “Khi bà con biết chữ và hiểu luật, cuộc sống sẽ tốt hơn và bản làng sẽ yên bình hơn”.

Lấy niềm vui của nhân dân làm hạnh phúc của mình

Không chỉ tận tâm trong những lớp học, Thiếu tá Di còn là hạt nhân trong công tác vận động quần chúng. Năm 2025, anh trực tiếp dạy hai lớp xóa mù chữ tại bản Cá Giáng và Cánh Cộng với 88 học viên; đồng thời tham gia hàng chục buổi tuyên truyền pháp luật, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh trật tự.

Thiếu tá Nguyễn Văn Thiện, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý nhận xét: “Đồng chí Hơ Văn Di là người cán bộ mẫu mực, gắn bó mật thiết với người dân, nói dân nghe, làm dân tin. Nhiều mô hình, phong trào ở địa bàn thành công có dấu ấn của đồng chí Di”.

Dưới sự tham mưu của Đội Vận động quần chúng, trong đó có Thiếu tá Di, đơn vị đã tuyên truyền cho hàng trăm hộ dân thực hiện nếp sống văn hóa mới, tham gia chương trình “Bản sáng vùng biên”. Những buổi tuyên truyền của anh luôn đông người nghe, bởi bà con tin và quý “thầy Di của bản mình”.

Không chỉ nâng cao dân trí, anh còn cùng đồng đội giúp người dân phát triển sản xuất, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp. Với đồng bào, anh vừa là người thầy, vừa là người con của bản, là chỗ dựa tin cậy khi khó khăn, hoạn nạn.

Với những đóng góp bền bỉ ấy, Thiếu tá Hơ Văn Di vinh dự là 1 trong 55 “Gương sáng pháp luật” toàn quốc năm 2025, được Bộ Tư pháp tuyên dương nhân Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11). Anh là đại diện duy nhất của Thanh Hóa được vinh danh - phần thưởng xứng đáng cho người lính Biên phòng hết lòng vì dân.

Trong bộ quân phục màu xanh, anh cười hiền khi được hỏi về niềm vui lớn nhất: “Tôi hạnh phúc khi nhìn bà con đọc được văn bản, hiểu luật, không còn bị lừa, không còn vi phạm pháp luật. Bà con biết chữ, biết luật - đó là nền biên giới vững chắc nhất”.

Từ sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền, sự tận tâm của cán bộ, chiến sĩ Biên phòng cùng nỗ lực của bà con, “bóng tối” của lạc hậu, thiếu hiểu biết đang dần bị đẩy lùi. Ở nơi biên cương Tổ quốc, những người dân Mông giản dị đang viết tiếp hành trình đi tìm con chữ, đi tìm tương lai tươi sáng cho mình và cho con cháu. Trong suốt cuộc hành trình ấy, hình ảnh của người lính mang quân hàm xanh vẫn lặng lẽ đồng hành, giúp cho mỗi bản làng thêm kiên cố, mỗi đường biên thêm sáng hơn bởi niềm tin, tri thức và tình người.