Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
  •  

Đoàn kết “giữ hồn” phương Nam qua câu vọng cổ

Kim Trên - 07:52, 18/06/2025

Có lẽ vì những giai điệu mộc mạc, dễ đi vào lòng người nên từ bao đời nay, Đờn ca tài tử đã trở thành “món ăn” tinh thần không thể thiếu trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người dân Nam Bộ. Vượt qua năm tháng, Đờn ca tài tử đã làm nên một sự giao thoa văn hóa độc đáo giữa 3 dân tộc anh em ở vùng đất phương Nam và tô thắm thêm tình đoàn kết, gắn bó keo sơn trọng nghĩa, nặng tình này.

Biểu diễn nghệ thuật Đờn ca tài tử phục vụ khách du lịch tại khu du lịch nhãn cổ Bạc Liêu
Biểu diễn nghệ thuật Đờn ca tài tử phục vụ khách du lịch tại khu du lịch nhãn cổ Bạc Liêu

Ngày nay, có ai về Bạc Liêu, nghe 3 dân tộc Kinh - Hoa - Khmer cùng ngồi chơi Đờn ca tài tử với nhau, mới thấy được cái nghĩa, cái tình keo sơn ruột thịt của các dân tộc anh em đã giao hòa trong nghệ thuật.

Đờn hoặc ca tài tử được xem là một trong những loại hình nghệ thuật bình dân nhưng cũng mang tính bác học, vì để chơi được loại hình nghệ thuật này không phải dễ. Một tài tử người dân tộc Khmer hay dân tộc Hoa khi ca tài tử cũng khó như một người Kinh hát dù kê của đồng bào Khmer hay hát triều kịch của cộng đồng người Hoa vậy.

Mới đây, Ban Chỉ đạo Đề án bảo tồn Di sản văn hóa Nghệ thuật Đờn ca tài tử tỉnh Bạc Liêu vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án năm 2025 với các hoạt động trọng tâm như: Tuyên truyền giá trị di sản, tổ chức sinh hoạt và truyền dạy 20 bản tổ đờn ca, đưa Đờn ca tài tử vào trường học và đầu tư trang thiết bị cho các câu lạc bộ, nhà văn hóa ở địa phương. Đề án nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di sản phi vật thể đại diện nhân loại, góp phần phát triển phong trào và phục vụ du lịch.

Thế mà, vượt qua những cách trở về ngôn ngữ, khác biệt về văn hóa, trong những CLB Đờn hoặc ca tài tử ở TP. Bạc Liêu lại có các tài tử vừa có thể hát cùng nhau bài “Dạ cổ hoài lang” với các lớp như: Văn Thiên Tường, Phụng Hoàng, Nam Xuân, Vọng Kim Lang, Điệp Khúc Phi Vân, Đoạn Khúc Lam Giang... Từ đó cho thấy loại hình nghệ thuật độc đáo này đã ăn sâu vào sinh hoạt văn hóa tinh thần và phát triển thành văn hóa cộng đồng của người Bạc Liêu. Vì vậy, những CLB Đờn hoặc ca tài tử trên địa bàn thành phố đã mở ra sân chơi thu hút ngày càng nhiều người tham gia sinh hoạt.

Khi được hỏi “Vì sao lại yêu thích loại hình Đờn hoặc ca tài tử mà không phải hát tiều (triều kịch) hay hồ quảng?” thì chị Lâm Thị Nghíl - một thành viên người Hoa trong CLB Đờn hoặc ca tài tử xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu trả lời: “Những bài hát Đờn hoặc ca tài tử như gửi gắm được nỗi niềm của ngươi dân lao động và giúp tôi thêm yêu, thêm gắn bó với vùng đất Bạc Liêu hơn. Trước đây, tôi mê Đờn hoặc ca tài tử lắm, nhưng không biết ca. Từ khi tham gia CLB, tôi được các anh chị em chỉ dạy cho rất nhiều nên giờ đã biết ca tài tử, thấy thích lắm. Tôi thấy đây là sân chơi rất bổ ích”.

Còn chị Lâm Thụy Hồng Thương ở ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Trạch Đông - thành viên người Khmer trong CLB Đờn hoặc ca tài tử xã Vĩnh Trạch Đông bộc bạch: “Đờn hoặc ca tài tử là món ăn tinh thần độc đáo, giúp mọi người giải trí sau những giờ lao động mệt nhọc. Tham gia trong các CLB, chúng tôi có cảm giác như mình cũng là một nghệ sĩ, dù chỉ đờn ca phục vụ bản thân”…

Giao lưu Đờn ca tài tử và biểu diễn nghệ thuật dân tộc của các CLB Kinh - Hoa - Khmer ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu
Giao lưu Đờn ca tài tử và biểu diễn nghệ thuật dân tộc của các CLB Kinh - Hoa - Khmer ở xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu

Hay với chị Phạm Thị Yến (cũng ngụ ấp Biển Đông B) - thành viên “gạo cội” trong CLB Đờn hoặc ca tài tử xã Vĩnh Trạch Đông thì, Đờn hoặc ca tài tử không chỉ là loại hình giải trí mà còn là một nét đẹp văn hóa truyền thống được truyền đời qua nhiều thế hệ. Cha ông ta đã dày công sáng tạo và truyền thụ lại. Vì vậy, chơi Đờn hoặc ca tài tử còn là gìn giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống trong nghệ thuật ca hát của người Bạc Liêu.

Tuy nhiên, điều đáng tiếc hiện nay là nhiều CLB Đờn ca tài tử đang dần mai một theo thời gian. Điều này diễn ra mặc dù Đờn ca tài tử đã được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại từ năm 2013 và chỉ một năm sau (2014), Festival Đờn ca tài tử quốc gia lần thứ nhất đã được tổ chức tại TP. Bạc Liêu - nơi được xem là cái nôi của loại hình nghệ thuật này.

 Đờn ca tài tử phục vụ khách tham quan du lịch sinh thái tại Cánh đồng cậu Ba tỉnh Bạc Liêu
Đờn ca tài tử phục vụ khách tham quan du lịch sinh thái tại Cánh đồng cậu Ba tỉnh Bạc Liêu

Việc quan tâm bảo tồn Đờn ca tài tử không chỉ dừng lại ở duy trì hoạt động các CLB mà còn cần nhìn nhận sâu xa hơn: Các CLB chính là nơi kết nối, giao lưu văn hóa giữa ba dân tộc Kinh - Hoa - Khmer. Do đó, việc xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể để khôi phục và phát triển các CLB tại những địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống là hết sức cần thiết. Đây không chỉ là hành động gìn giữ di sản, mà còn góp phần vun đắp tình đoàn kết cộng đồng thông qua các hoạt động biểu diễn, sáng tác, truyền dạy và lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Nhờ được tiếp thêm động lực từ các chính sách hỗ trợ của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp bách của phụ nữ và trẻ em”, phụ nữ DTTS ở những bản làng xa xôi đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước khẳng định vai trò và vị thế mới trong gia đình, cộng đồng. Dự án không chỉ giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết mà còn dần phá vỡ rào cản tư tưởng, thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp bình đẳng giới ở vùng sâu, vùng xa.
Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Pháp luật - Thanh Hoài - 15 phút trước
Năm 2025, hoạt động tuần tra liên hợp và công tác đối ngoại biên phòng giữa Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu và lực lượng quản lý biên giới Trung Quốc tiếp tục được duy trì hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, xây dựng đường biên hòa bình, ổn định và hữu nghị. Những nỗ lực phối hợp toàn diện này đang tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới Việt - Trung.

"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

Media - Ngọc Thu - 25 phút trước
Trên những cánh đồng lúa chín cong mình vàng óng, những người lính áo xanh, mồ hôi thấm ướt vai áo đang ra sức giúp bà con nông dân vùng biên giới Gia Lai gặt lúa. Hình ảnh ấy không chỉ thể hiện người lính bộ đội cụ Hồ luôn “Vì Nhân dân quên mình” mà còn mang đến hơi ấm, niềm tin vững chắc về tình quân - dân càng thêm bền chặt.
Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Trang địa phương - Trọng Bảo - 35 phút trước
Ngày 19/11, tại Kỳ họp thứ 30 (kỳ họp chuyên đề), HĐND tỉnh Lai Châu khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã bầu ông Hà Quang Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021 - 2026.
“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 42 phút trước
Cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư đồng bộ không chỉ cải thiện chất lượng đời sống mà còn mở ra cơ hội phát triển mới, giúp đồng bào dân tộc La Ha chủ động hơn trên hành trình thoát nghèo bền vững.
Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Tin tức - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Ngày 19/11, tại Quảng trường Kpă Klơng (xã Chư Prông), tỉnh Gia Lai đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me (1965 - 2025).
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Nỗi bất an bên bờ sông Trường

Nỗi bất an bên bờ sông Trường

Phóng sự - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Nhiều hộ dân sinh sống dọc bờ sông Trường, xã Phước Hiệp, TP. Đà Nẵng đang tiếp tục đối mặt với tình trạng sạt lở nghiêm trọng. Nhà cửa, đất ở và đất sản xuất bị đe dọa trực tiếp mỗi khi xuất hiện mưa lớn, nước sông dâng cao.
Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ tại Khánh Hòa

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ tại Khánh Hòa

Thời sự - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Ngày 19/11, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng cùng Đoàn công tác đã đi kiểm tra tình hình ứng phó mưa lũ tại xã Diên Điền - một trong những khu vực ngập sâu và xung yếu trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Cà phê Hướng Phùng được mùa, được giá

Cà phê Hướng Phùng được mùa, được giá

Kinh tế - Phạm Tiến - 2 giờ trước
Tại thời điểm này, giá cà phê ở vùng trồng Hướng Phùng, tỉnh Quảng Trị đang dao động từ 24.000 – 27.000 đồng/1kg . Đây là mức giá cao nhất từ trước tới nay và đang có xu hướng tăng thêm; đồng bào Bru Vân Kiều ở Hướng Phùng đang rất phấn khởi khi cà phê được mùa, được giá.
Gia Lai - Xuất quân tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hy sinh tại Campuchia

Gia Lai - Xuất quân tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hy sinh tại Campuchia

Tin tức - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Sáng 19/11, tại Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 3 - Thống Nhất, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Gia Lai tổ chức Lễ xuất quân giao nhiệm vụ cho Đội K52 (Phòng Chính trị) tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia qua các thời kỳ, mùa khô 2025 - 2026.
Xác định 5 đội tuyển châu Âu cuối cùng giành vé trực tiếp dự World Cup 2026

Xác định 5 đội tuyển châu Âu cuối cùng giành vé trực tiếp dự World Cup 2026

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Trong những ngày quyết định của vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Âu, 5 đội tuyển đã chính thức giành vé vào Vòng chung kết giải đấu trên đất Mỹ - Canada - Mexico, gồm: Tây Ban Nha, Bỉ, Thụy Sĩ, Áo và Scotland. Đây là kết quả được xác nhận sau lượt trận cuối cùng và mang ý nghĩa quan trọng đối với cục diện vòng loại cũng như bản đồ bóng đá châu Âu.