Phát huy hào khí Tây Sơn, tự lực, tự cường, đưa Bình Định vào nhóm dẫn đầu của miền Trung

Tham dự cuộc làm việc có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc; Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và tỉnh Bình Định.

Tăng trưởng cao nhất từ trước tới nay

Tại cuộc làm việc, báo cáo của tỉnh tập trung vào các đột phá, khơi thông nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế. Lãnh đạo các bộ, ngành có nhiều ý kiến cụ thể, trách nhiệm, thiết thực, khả thi, gợi mở định hướng, giải pháp thời gian tới.

Theo báo cáo và các ý kiến tại cuộc làm việc, năm 2022, dù gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bình Định đã đoàn kết, nỗ lực, chủ động, sáng tạo, triển khai quyết liệt các giải pháp và đạt được kết quả tích cực về kinh tế - xã hội.

Tỉnh đạt và vượt kế hoạch 19/19 chỉ tiêu chủ yếu; GRDP ước tăng 8,57% (cao nhất từ trước tới nay); GRDP bình quân đầu người ước đạt gần 70,7 triệu đồng, tăng 11,59%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực.

Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 7,05%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ hơn 94,9 nghìn tỷ đồng (tăng 19,2%). Thu ngân sách trên 15,6 nghìn tỷ (tăng 7,5%). Xuất khẩu đạt 1,55 tỷ USD (tăng 16,3%), xuất siêu hơn 1,08 tỷ USD. Du lịch phục hồi tích cực, đón trên 4,12 triệu lượt khách, tăng hơn 2,8 lần.

Tổng mức thực hiện vốn đầu tư phát triển hơn 46,9 nghìn tỷ đồng (tăng 10,8%). Giải ngân vốn đầu tư công đạt 90,97% kế hoạch. Có 87/113 xã đạt chuẩn nông thôn mới, có 133 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên.

An sinh xã hội được quan tâm, tỉ lệ tham gia BHYT trên 96%. Tỉ lệ lao động qua đào tạo nghề, bồi dưỡng nghề trên 58%. Làm tốt công tác chăm lo đời sống nhân dân dịp Tết Quý Mão.

Cải cách hành chính được đẩy mạnh, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư kinh doanh. Chỉ số PCI xếp thứ 11/63, thứ 3 vùng duyên hải miền Trung; Chỉ số SIPAS xếp thứ 23/63, tăng 6 bậc.

Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Làm tốt công tác đối ngoại. Hệ thống chính trị tiếp tục được củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả.

5 trụ cột, 3 đột phá hướng tới nhóm dẫn đầu khu vực miền Trung

Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng cho biết Bình Định quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng và phát triển Bình Định trở thành một trong các tỉnh phát triển thuộc nhóm dẫn đầu khu vực miền Trung.

Thời gian tới, tỉnh xác định 5 trụ cột tăng trưởng gồm công nghiệp; du lịch; dịch vụ cảng và logistics; nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản công nghệ cao; kinh tế đô thị gắn với đô thị hóa.

Đồng thời, tỉnh xác định 3 khâu đột phá gồm tạo chuyển biến mạnh mẽ về môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh; đào tạo, nâng cao chất lượng nhân lực, thu hút lao động chất lượng cao; xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, nhất là hạ tầng giao thông.

Tỉnh Bình Định nêu một số đề xuất, kiến nghị liên quan tới đầu tư các công trình hạ tầng giao thông; cho phép triển khai các dự án lớn như dự án điện gió ngoài khơi với tổng mức đầu tư 4,6 tỷ USD, dự án khu liên hợp gang thép Long Sơn với tổng vốn đăng ký hơn 56.000 tỷ đồng; nâng cấp dung tích chứa nước hồ Định Bình…

Đồng thời, tỉnh đề nghị tiếp tục miễn tiền thuê đất cho Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành tại Quy Nhơn là mô hình mới, đặc thù với kết quả nghiên cứu có giá trị khoa học cao nhưng hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận; hỗ trợ kinh phí tôn tạo, tu bổ các công trình văn hóa lịch sử, nhất là các tháp Chăm và Di tích quốc gia đặc biệt Tây Sơn Tam Kiệt...

Biểu dương quyết tâm lớn, nỗ lực cao của Bình Định

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao quyết tâm, nỗ lực và những kết quả, thành tựu mà tỉnh Bình Định đạt được trong thời gian qua, với quyết tâm "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể", góp phần vào thành tựu chung của cả nước.

Thủ tướng nhắc lại ấn tượng khi đi khảo sát thực tế các công trình, dự án đột phá của tỉnh với "tinh thần Tây Sơn", "hào khí Tây Sơn". Thủ tướng đánh giá tỉnh đã tự lực, tự cường trong phát triển hạ tầng, trong đó có tuyến đường ven biển, với phía đông con đường dành cho quy hoạch phát triển dịch vụ, du lịch, phía tây dành cho phát triển công nghiệp. Cùng với đó, mô hình hợp tác công tư tại bệnh viện Bình Định thành công. Bình Định có nhiều cách làm hay trong phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng đề nghị tỉnh cần tiếp tục thúc đẩy, các bộ, ngành nghiên cứu, nhân rộng.

Bên cạnh những thành tựu rất cơ bản, Thủ tướng nêu rõ một số tồn tại, hạn chế của tỉnh như tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng lợi thế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm. Tỉnh chưa tự cân đối được chi thường xuyên.

Sản xuất nông nghiệp theo chuỗi còn hạn chế, quy mô nhỏ. Phát triển du lịch, dịch vụ chưa tương xứng với lợi thế, chất lượng chưa cao. Kết cấu hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; giải phóng mặt bằng, triển khai một số công trình trọng điểm còn chậm.

Việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính có mặt còn hạn chế (Chỉ số PAPI thứ 37/63; PAR Index thứ 30/63), chưa thu hút được dự án lớn; thu hút vốn FDI hạn chế (năm 2022 có 1 dự án, vốn đăng ký 4 triệu USD).

Giảm nghèo chưa bền vững, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều còn cao (9,04%), nhất là 3 huyện miền núi. An ninh quốc phòng, trật tự, an toàn xã hội một số nơi tiềm ẩn yếu tố phức tạp.

Thủ tướng và các đại biểu dành nhiều thời gian phân tích về các tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của Bình Định. Theo đó, Bình Định thuộc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, diện tích tự nhiên 6.071 km² (thứ 22/63); có vị trí chiến lược, giao thương thuận lợi, nằm ở trung tâm của trục Bắc - Nam; có đầy đủ các loại hình giao thông (5 tuyến quốc lộ, đường sắt xuyên Việt, sân bay, đường biển); cửa ngõ ra biển gần nhất của Tây Nguyên, Nam Lào, Đông Bắc Campuchia.

Đây là mảnh đất có lịch sử lâu đời, văn hóa đặc sắc, cổ xưa (Sa Huỳnh, Champa), hệ thống di tích văn hóa có giá trị. Miền "đất võ, trời văn" sinh ra nhiều anh hùng dân tộc, danh tướng và nhiều nhà thơ lớn, danh nhân văn hóa; giao thoa văn hóa các dân tộc với nhiều lễ hội, nghệ thuật, ẩm thực phong phú.

Tỉnh có điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế biển với 134 km bờ biển, vùng lãnh hải 36.000 km2, cảng biển quốc tế Quy Nhơn có thể tiếp nhận tàu hàng đến 70.000 tấn ra vào. Bình Định có thể trở thành trung tâm phát triển dịch vụ về vận tải, trung chuyển, quá cảnh hàng hóa, cảng biển, logistics.

Bình Định có tiềm năng lớn về du lịch biển đảo, văn hóa, lịch sử với hệ thống đảo, bán đảo, mũi đá, cảnh quan đẹp, bãi tắm nổi tiếng; 142 di tích được xếp hạng (2 di tích Quốc gia đặc biệt, 34 di tích Quốc gia, 106 di tích cấp tỉnh)...

Cùng với đó là nhiều tài nguyên khoáng sản quý và tiềm năng phát triển năng lượng (thủy điện, điện gió); nguồn lực đất đai; đa dạng về sản phẩm nông, lâm, ngư nghiệp...

Tỉnh có nguồn lực lớn về con người với dân số khoảng 1,5 triệu người (thứ 20/63), khoảng 60% trong độ tuổi lao động; người Bình Định có tinh thần đoàn kết, yêu nước, cần cù, sáng tạo, có khát vọng vươn lên.

Thủ tướng khẳng định, với nhiều tiềm năng khác biệt, lợi thế so sánh và cơ hội nổi trội, nguồn lực phong phú là điều kiện, tiền đề để Bình Định bước vào thời kỳ phát triển mới, tạo sự bứt phá vươn lên trở thành tỉnh phát triển hàng đầu vùng duyên hải Nam Trung Bộ.

Phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường

Đánh giá cao định hướng phát triển của tỉnh với 5 trụ cột, 3 đột phá, Thủ tướng lưu ý một số quan điểm chỉ đạo. Theo đó, phải quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết 26-NQ/TW của Bộ Chính trị và chương trình hành động của Chính phủ về phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX; Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 6/1/2023 của Chính phủ, Chỉ thị 03 của Thủ tướng Chính phủ. Bám sát đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo để tích cực, chủ động phản ứng chính sách kịp thời, phù hợp, hiệu quả; chú trọng sơ kết, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm hiệu quả để tiếp tục phát huy, nhân rộng, tạo sức lan tỏa cao, đồng thời khắc phục bằng được các tồn tại, hạn chế, yếu kém.

Là địa phương có vị trí quan trọng về an ninh, quốc phòng, lợi thế so sánh về kinh tế, Bình Định cần phát huy tinh thần tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại, dựa vào sức mình là chính, đi lên từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình, vươn lên mạnh mẽ, góp phần xây dựng nền kinh tế đất nước độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực cán bộ thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực. Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế tri thức, thích ứng biến đổi khí hậu.

Chú trọng công tác xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, các cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất, liêm chính, dân chủ, hành động, hiệu quả, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trong sạch, tận tụy, đủ năng lực, phẩm chất, uy tín, vì Nhân dân phục vụ.

Khẩn trương chuẩn bị, triển khai tuyến cao tốc Pleiku - Quy Nhơn

Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Thủ tướng cơ bản đồng ý các nhiệm vụ, giải pháp nêu trong báo cáo và các ý kiến tại cuộc họp, đồng thời lưu ý một số nội dung trọng tâm.

Theo đó, chú trọng công tác quy hoạch, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, phải đi trước một bước, có tư duy đột phá, tầm nhìn dài hạn, chiến lược, vừa phát huy tiềm năng, thế mạnh, vừa khắc phục hạn chế, thách thức; sớm hoàn thành lập quy hoạch tỉnh và tổ chức, quản lý tốt các quy hoạch bảo đảm tích hợp, đồng bộ, thống nhất với quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và các chương trình mục tiêu quốc gia. Lưu ý, không chủ quan, lơ là trong phòng, chống dịch, đẩy mạnh tiêm vaccine.

Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ, nhất là các ngành kinh tế biển; phát triển nông nghiệp là trụ đỡ; khai thác lợi thế so sánh, nâng cao sức cạnh tranh. 

Thúc đẩy liên kết theo chuỗi giá trị, phát triển xanh, bền vững, công nghệ hiện đại, giá trị gia tăng cao. Đẩy mạnh liên kết vùng để khai thác hiệu quả tiềm năng thế mạnh, tạo không gian và nguồn lực cho phát triển.

Phát triển công nghiệp trở thành ngành kinh tế then chốt, khuyến khích công nghệ cao, công nghiệp xanh, công nghiệp hỗ trợ, năng lượng tái tạo, công nghiệp - đô thị ven biển... Xây dựng hạ tầng đồng bộ, kết nối và nâng cao hiệu quả hoạt động khu kinh tế Nhơn Hội, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Ưu tiên phát triển công nghiệp chế biến gắn với sản phẩm nông, lâm, thủy sản địa phương.

Phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, ứng dụng công nghệ hiện đại, giá trị gia tăng cao, xây dựng thương hiệu và chuỗi giá trị, thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển mạnh các sản phẩm OCOP với thương hiệu, vùng nguyên liệu, sự hỗ trợ của ngân hàng, phát triển thị trường và ứng dụng khoa học công nghệ; đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới. 

Phát triển ngành thủy sản hiện đại, hiệu quả, bền vững, trọng tâm nuôi trồng; quyết liệt ngăn chặn khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định.

Đẩy mạnh phát triển các loại hình dịch vụ, thương mại thế mạnh (vận tải biển, logistics, kho bãi, tài chính, ngân hàng, bưu chính, viễn thông...). Tập trung phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, thu hút nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch, dịch vụ; phát triển các sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo gắn với lịch sử, truyền thống, bản sắc văn hóa, điều kiện tự nhiên; hình thành các tuyến, cụm du lịch.

Huy động mọi nguồn lực cho phát triển, gồm nguồn lực Nhà nước, nguồn lực xã hội, nguồn vốn vay… Đẩy mạnh hợp tác công tư để phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội, nhất là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối vùng, đặc biệt là sân bay, đường cao tốc… Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tập trung vào các công trình trọng điểm, chiến lược làm động lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Quyết liệt cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh trên nền tảng chuyển đổi số, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công trực tuyến; cải thiện các chỉ số năng lực cạnh tranh; tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp.

Tập trung phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nghề, chăm sóc sức khỏe; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh.

Bảo tồn, phát huy những giá trị di sản văn hóa, lịch sử, giá trị tốt đẹp của người Bình Định. Bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo người có công, đối tượng yếu thế; thực hiện tốt hơn công tác giảm nghèo, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Chú trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm các sai phạm.

Cũng tại cuộc làm việc, Thủ tướng và lãnh đạo các bộ ngành đã trả lời các đề xuất, kiến nghị của tỉnh. Đồng ý về chủ trương với các nội dung này, Thủ tướng giao các bộ, ngành khẩn trương xử lý, giải quyết, hướng dẫn các địa phương, triển khai các thủ tục theo thẩm quyền và đúng quy định, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định, tinh thần là "có đầu ra" cho các vướng mắc.

Thủ tướng yêu cầu tỉnh chủ động xây dựng đề án xã hội hóa, huy động nguồn lực cải tạo, nâng cấp sân bay Phù Cát. Bình Định cùng các bộ, ngành, địa phương khẩn trương chuẩn bị, lập dự án, triển khai dự án tuyến cao tốc Pleiku - Quy Nhơn, đoạn qua tỉnh nào thì tỉnh đó làm, theo hình thức hợp tác công tư, dưới sự quản lý, hướng dẫn của Bộ GTVT, kết nối 3 tỉnh Gia Lai, Kon Tum và Bình Định, kết nối Tây Nguyên và duyên hải Trung Bộ, kết nối với các tuyến cao tốc dọc (đường cao tốc Bắc - Nam), tạo bước đột phá chiến lược về kết cấu hạ tầng. 

Thủ tướng khuyến khích các địa phương mạnh dạn làm các công trình hạ tầng lớn để ngày càng trưởng thành, có thêm nhiều kinh nghiệm.

Thủ tướng giao các bộ cân đối để hỗ trợ ngân sách đầu tư tuyến đường huyết mạch từ Quốc lộ 19 đến khu công nghiệp Becamex VSIP Bình Định kết nối với cảng Quy  Nhơn; đồng ý chủ trương vay vốn ODA để sớm hoàn thành 38 km còn lại của tuyến đường ven biển…