Đường giao thông tại trung tâm xã Ô Lâm đang được đầu tư, bảo dưỡng Nhiều khó khăn sau sáp nhập
Ô Lâm được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 xã Anh hùng, gồm: Ô Lâm, An Tức và Lương Phi. Trong đó, hai xã Ô Lâm và An Tức trước đây đều thuộc diện đặc biệt khó khăn, duy chỉ có xã Lương Phi đạt chuẩn nông thôn mới năm 2019. Toàn xã Ô Lâm hiện có 9.994 hộ, với 37.297 nhân khẩu, trong đó đồng bào Khmer chiếm 65,4%; tỷ lệ hộ nghèo hiện còn 10,11% và xã mới chỉ đạt 8/19 tiêu chí nông thôn mới.
Theo ông Phan Thanh Lương, Chủ tịch UBND xã Ô Lâm, dù địa phương có truyền thống đoàn kết, nhưng thực tế đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn. Thu nhập chủ yếu dựa vào nông nghiệp, làm thuê và các nghề nhỏ lẻ. Sau sáp nhập, xã đang trong giai đoạn khởi đầu vận hành bộ máy mới, trong khi yêu cầu hoàn thiện các tiêu chí theo chuẩn nông thôn mới lại rất lớn.
“Một số công trình hạ tầng như giao thông, thủy lợi được quan tâm đầu tư đã tạo nền tảng quan trọng cho sản xuất và dân sinh. Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về xây dựng nông thôn mới cũng có chuyển biến. Tuy nhiên, nguồn lực của địa phương còn rất hạn chế, nhất là vốn đầu tư, nhân lực kỹ thuật", ông Long chia sẻ.
Vợ chồng ông Chau Bê và bà Neang Tum (xã Ô Lâm) trong công việc nấu đường thốt nốt theo phương pháp truyền thống Cú hích mạnh cho vùng đồng bào DTTS
Năm 2025, xã Ô Lâm được phân bổ 8,649 tỷ đồng từ Chương trình MTQG 1719 để triển khai nhiều dự án: Hỗ trợ đất ở, nhà ở, nước sinh hoạt; phát triển sinh kế; đào tạo nghề và giải quyết việc làm; đầu tư hạ tầng thiết yếu; bảo tồn văn hóa đồng bào Khmer; truyền thông và giám sát cộng đồng; thực hiện chính sách đối với Người có uy tín...
Theo Chủ tịch UBND xã Ô Lâm Phan Thanh Lương, mục tiêu xuyên suốt của Chương trình MTQG 1719 là khai thác tiềm năng vùng đồng bào DTTS, giảm nghèo nhanh và bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển. Điều quan trọng nhất, là chính sách phải đến đúng đối tượng, đúng nhu cầu và phát huy hiệu quả sớm.
Từ định hướng ấy, nhiều hộ dân đã được tiếp cận hỗ trợ sinh kế, trong đó có gia đình ông Chau Bê (SN 1967), dân tộc Khmer ở ấp Phước Lập từng làm thuê nghề lấy nước thốt nốt và nấu đường theo mùa. Thu nhập bấp bênh, dù ông có sẵn tay nghề truyền thống nhưng thiếu vốn nên chưa thể tự sản xuất.
Ông Bê chia sẻ: “Gia đình tôi được hỗ trợ 8 triệu đồng để chuyển đổi nghề. Tôi dùng số tiền đó đắp lò, mua nồi và dụng cụ nấu đường. Nhờ vậy, tôi tự làm đường thốt nốt tại nhà, không còn phải đi làm thuê. Thu nhập ổn định hơn, cuộc sống cũng đỡ vất vả. Tuy nhiên, sản xuất còn nhỏ lẻ, nguyên liệu nhiều nhưng chưa thể mở rộng vì thiếu vốn; nên cũng chưa tạo thêm việc làm cho bà con trong xóm”.
Câu chuyện của ông Bê chỉ là một trong hàng trăm trường hợp được hỗ trợ sinh kế tại Ô Lâm. Dù quy mô nhỏ, nhưng mỗi mô hình khi được duy trì và nhân rộng đều góp phần quan trọng trong việc giúp đồng bào Khmer tự vươn lên, giữ nghề truyền thống và cải thiện thu nhập.
Vươn tới mục tiêu nông thôn mới
Dù tỷ lệ hộ nghèo còn cao, các tiêu chí đạt được còn khiêm tốn, nhưng với nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719, xã Ô Lâm đang hướng đến các mục tiêu then chốt, mà mục tiêu lớn nhất được người dân và chính quyền kỳ vọng là “về đích nông thôn mới trong giai đoạn tới”.
Đây không chỉ là danh hiệu, mà còn là bước ngoặt nâng cao vị thế của xã có đông đồng bào Khmer nhất của tỉnh An Giang, một địa phương giàu truyền thống và đang nỗ lực chuyển mình mạnh mẽ.
Để đạt mục tiêu này, ông Phan Thanh Lương đề xuất với Trung ương và tỉnh trong thời gian tới, tiếp tục quan tâm bố trí nguồn lực đủ mạnh, bổ sung nhân lực chuyên trách để triển khai chương trình hiệu quả hơn.
“Chúng tôi xác định, cốt lõi của chương trình là lo cho cuộc sống của đồng bào, lấy Nhân dân làm trọng tâm thực hiện chính sách. Vì thế, đối với Ô Lâm, xã có đông đồng bào dân tộc Khmner, tỉnh An Giang cần có cơ chế, chính sách riêng, mang tính đặc thù; đặc biệt là phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế gắn với bảo tồn ngôn ngữ và văn hóa truyền thống.
Bên cạnh đó, cần bổ sung tiêu chí riêng về gìn giữ bản sắc văn hóa DTTS, điều chỉnh một số tiêu chí theo hướng mềm dẻo, lộ trình dài hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Cần quy định rõ hơn về cơ chế huy động nguồn lực, tránh tình trạng “tiêu chí cao nhưng thiếu nguồn lực” - ông Phan Thanh Lương chia sẻ.
Sau gần 5 năm triển khai thực hiện, Chương trình MTQG 1719 đang phát huy hiệu quả ở xã đặc biệt khó khăn Ô Lâm. Với quyết tâm của chính quyền, sự đồng lòng của đồng bào Khmer và sự hỗ trợ kịp thời của Nhà nước, Ô Lâm được kỳ vọng sẽ có bước bứt phá mạnh mẽ, từng bước hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.