Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27
  •  

Phát triển Âm nhạc dân gian Tây Nguyên: Chỉ có yếu tố con người là chưa đủ

Hồng Minh - 09:10, 15/09/2020

Từ lâu, âm nhạc dân gian Tây Nguyên luôn được đông đảo người yêu âm nhạc đón nhận, trân trọng; có sức sống bền bỉ, mang đặc trưng riêng trong nền âm nhạc Việt Nam. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, sự phong phú của thể loại âm nhạc đặc trưng, có giá trị nghệ thuật cao này vẫn luôn trường tồn và cần tiếp tục được đầu tư khai thác.

Bảo tồn và phát huy những giá trị của âm nhạc Tây Nguyên cũng chính là bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.
Bảo tồn và phát huy những giá trị của âm nhạc Tây Nguyên cũng chính là bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.

Lần đầu tiên ra mắt công chúng vào năm 1955, âm nhạc Tây Nguyên đã khiến người yêu nhạc sửng sốt bởi tiết tấu rộn ràng và vẻ đẹp mượt mà của giai điệu với những ca khúc như “Ơ Miết Man” (dân ca Gia Rai), “Chim Jil đi tắm” (dân ca Xơ Đăng) mang nhịp điệu tung tăng như gió sớm, hay “Ơ chim Ktiă” (dân ca Ê Đê) mềm mại, rủ rỉ như lời tự sự…

Cũng từ sự lạ và đẹp đó, chất liệu âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục được các nhạc sĩ chuyên nghiệp khai thác, làm nên những tác phẩm âm nhạc sống mãi cùng thời gian. Từ những ca khúc “Tiếng hát xứ Mnông Tibri” (Nhật Lai), “Ca ngợi Anh hùng Núp” (Trần Quý) tới các tác phẩm nhạc không lời như nhạc múa “Rông chiêng” (Nhật Lai), nhạc múa “Ca Tu” (Xuân Hòa)… Sau này, những ca khúc ngân mãi với thời gian như “Em là hoa Plang” (Đức Minh), “Cô gái vót chông” (Hoàng Hiệp - Y Cla Vi), “Bóng cây Knia” (Phan Huỳnh Điểu - Ngọc Anh), “Bác Hồ sống mãi với Tây Nguyên” (Lê Lôi - Kpă Y Lăng)… đã mở ra một “chương” riêng cho âm nhạc Tây Nguyên song hành suốt chiều dài phát triển cùng đất nước.

Nói về chặng đường hình thành, khẳng định vị trí riêng của âm nhạc Tây Nguyên trong nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Linh Nga Niê Kđăm không quên nhắc đến thời điểm khó khăn của âm nhạc Tây Nguyên trước năm 1975. Khi đó ở miền Bắc chỉ có 3 tác giả người DTTS ở Tây Nguyên là Kpă Púi, Rchom Yơn, Kpă Y Lăng. Nội dung các tác phẩm, kể cả sáng tác ở miền Bắc hay miền Nam, gần như đều lấy đề tài ca ngợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước anh dũng của Nhân dân, với tiết tấu luôn vui tươi, rộn ràng; rất ít tác phẩm phát huy giai điệu mượt mà, trữ tình của âm nhạc Tây Nguyên.

Mãi đến năm 1980, tiếp cận, thấu cảm được âm nhạc dân gian Ê Đê, nhạc sĩ Nguyễn Cường cho ra đời hàng loạt tác phẩm bằng chất liệu dân nhạc Ê Đê, khiến âm nhạc cả nước như được đón một làn gió mới; đồng thời, cũng làm thay đổi quan niệm sáng tạo của nhiều nhạc sĩ về Tây Nguyên, trong đó có các nhạc sĩ hoạt động ngay tại các tỉnh cao nguyên, nhất là các nhạc sĩ người DTTS tại chỗ.

Trải qua thời gian, nhiều thế hệ ca sĩ, nhạc sĩ các dân tộc người Tây Nguyên lần lượt xuất hiện, đã lưu được dấu ấn sáng tác của mình trong giới âm nhạc chuyên nghiệp và trong lòng công chúng yêu nghệ thuật. Họ đã đồng hành cùng đội ngũ các nhạc sĩ Việt Nam làm nên vẻ đẹp của âm nhạc cách mạng để ca ngợi quê hương, tình yêu con người và mảnh đất bazan đầy nắng gió…

Thế nhưng, nhìn vào thực tế, ở một góc khuất nào đó, âm nhạc Tây Nguyên vẫn còn là một vùng đất màu mỡ chưa được khai thác hết. Nhạc sĩ Lê Xuân Hoan, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai cho biết, qua hoạt động thực tiễn trên lĩnh vực âm nhạc gần 30 năm ở Tây Nguyên, nhạc sĩ nhận thấy, đội ngũ những người hoạt động trên lĩnh vực âm nhạc dân tộc Tây Nguyên quá thiếu và yếu. “Hiện nay, tìm người có bằng đại học, cao đẳng âm nhạc ở Tây Nguyên không khó như những năm 80, 90 của thế kỷ trước, nhưng tìm được một người thực sự sống chết với âm nhạc dân tộc, thì chẳng khác gì lặn biển tìm kim”, nhạc sĩ Lê Xuân Hoan chia sẻ.

Để âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục phát triển, tỏa sáng trong nền âm nhạc Việt Nam, thiết nghĩ, ngoài yếu tố cần có những người tâm huyết, say mê, trăn trở với vùng đất Tây Nguyên, để có thể tìm tòi, sáng tác thêm được những tác phẩm hay từ vùng đất màu mỡ này thì các địa phương, cơ quan chuyên ngành cần có giải pháp về cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích các nghệ sĩ, nhạc sĩ, người làm văn hóa có thêm điều kiện phát huy khả năng sáng tác…

Để âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục phát triển, tỏa sáng trong nền âm nhạc Việt Nam, thiết nghĩ, ngoài yếu tố cần có những người tâm huyết, say mê, trăn trở với vùng đất Tây Nguyên, để có thể tìm tòi, sáng tác thêm được những tác phẩm hay từ vùng đất màu mỡ này thì các địa phương, cơ quan chuyên ngành cần có giải pháp về cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích các nghệ sĩ, nhạc sĩ, người làm văn hóa có thêm điều kiện phát huy khả năng sáng tác…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Nhờ được tiếp thêm động lực từ các chính sách hỗ trợ của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp bách của phụ nữ và trẻ em”, phụ nữ DTTS ở những bản làng xa xôi đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước khẳng định vai trò và vị thế mới trong gia đình, cộng đồng. Dự án không chỉ giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết mà còn dần phá vỡ rào cản tư tưởng, thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp bình đẳng giới ở vùng sâu, vùng xa.
Hải quan Việt Nam tổng kết Chiến dịch Con rồng Mê Kông 7

Hải quan Việt Nam tổng kết Chiến dịch Con rồng Mê Kông 7

Pháp luật - Vân Khánh - 22:28, 19/11/2025
Ngày 18–19/11/2025, tại Khánh Hòa, Hải quan Việt Nam phối hợp với Văn phòng Liên Hợp Quốc về phòng chống ma túy và tội phạm (UNODC) cùng Trung tâm Liên lạc tình báo khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (RILO AP/WCO) tổ chức Hội nghị Tổng kết Chiến dịch Con rồng Mê Kông 7 (OMD 7). Sự kiện thu hút gần 60 đại biểu đến từ cơ quan Hải quan các nước thành viên và các tổ chức thực thi pháp luật quốc tế.
Thứ trưởng Nông Thị Hà: Gắn đào tạo với nhu cầu nhân lực vùng cao

Thứ trưởng Nông Thị Hà: Gắn đào tạo với nhu cầu nhân lực vùng cao

Dân tộc - Tôn giáo - Nguyễn Huế - 21:13, 19/11/2025
Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà dự lễ khai giảng năm học 2025 - 2026 và kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam tại Trường Dự bị Đại học TPHCM.
Hơn 500 gian hàng sẽ tham gia Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung năm 2025

Hơn 500 gian hàng sẽ tham gia Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung năm 2025

Sản phẩm - Thị trường - Trọng Bảo - 17:38, 19/11/2025
Từ ngày 19 - 24/11, tại Trung tâm Hội chợ triển lãm Kim Thành, phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai diễn ra Hội chợ thương mại quốc tế Việt - Trung (Lào Cai) năm 2025.
Tập trung ứng phó với lũ trên sông Ba ở Đắk Lắk và sông Kôn ở Gia Lai

Tập trung ứng phó với lũ trên sông Ba ở Đắk Lắk và sông Kôn ở Gia Lai

Thời sự - PV - 17:31, 19/11/2025
Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng vừa ký Công điện số 222/CĐ-TTg (Công điện số 222) ngày 19/11/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung ứng phó với lũ đặc biệt lớn trên sông Ba (Đắk Lắk), lũ khẩn cấp trên sông Kôn (Gia Lai).
Hiệu quả từ chính sách chăm lo phát huy vai trò đội ngũ Người có uy tín ở Lâm Đồng

Hiệu quả từ chính sách chăm lo phát huy vai trò đội ngũ Người có uy tín ở Lâm Đồng

Công tác Dân tộc - Hồng Phúc - 17:26, 19/11/2025
Nhờ thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách đối với Người có uy tín, Lâm Đồng đã phát huy hiệu quả vai trò của lực lượng nòng cốt này trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Từ những đóng góp của họ ở cơ sở, đang góp phần làm thay đổi diện mạo nhiều bản làng, thôn xóm vùng DTTS và miền núi.
"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

Trên những cánh đồng lúa chín cong mình vàng óng, những người lính áo xanh, mồ hôi thấm ướt vai áo đang ra sức giúp bà con nông dân vùng biên giới Gia Lai gặt lúa. Hình ảnh ấy không chỉ thể hiện người lính bộ đội cụ Hồ luôn “Vì Nhân dân quên mình” mà còn mang đến hơi ấm, niềm tin vững chắc về tình quân - dân càng thêm bền chặt.
Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Tăng cường phối hợp chấp pháp và đối ngoại biên phòng trên tuyến Việt - Trung tại Lai Châu

Pháp luật - Thanh Hoài - 16:32, 19/11/2025
Năm 2025, hoạt động tuần tra liên hợp và công tác đối ngoại biên phòng giữa Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu và lực lượng quản lý biên giới Trung Quốc tiếp tục được duy trì hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, xây dựng đường biên hòa bình, ổn định và hữu nghị. Những nỗ lực phối hợp toàn diện này đang tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới Việt - Trung.

"Áo xanh" trên những cánh đồng lúa vàng

Media - Ngọc Thu - 16:22, 19/11/2025
Trên những cánh đồng lúa chín cong mình vàng óng, những người lính áo xanh, mồ hôi thấm ướt vai áo đang ra sức giúp bà con nông dân vùng biên giới Gia Lai gặt lúa. Hình ảnh ấy không chỉ thể hiện người lính bộ đội cụ Hồ luôn “Vì Nhân dân quên mình” mà còn mang đến hơi ấm, niềm tin vững chắc về tình quân - dân càng thêm bền chặt.
Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Lai Châu có tân Chủ tịch UBND tỉnh

Trang địa phương - Trọng Bảo - 16:12, 19/11/2025
Ngày 19/11, tại Kỳ họp thứ 30 (kỳ họp chuyên đề), HĐND tỉnh Lai Châu khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã bầu ông Hà Quang Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021 - 2026.
“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

“Bí quyết” giảm nghèo ở dân tộc La Ha: Hạ tầng mở đường phát triển (Bài 1)

Dân tộc - Tôn giáo - Sỹ Hào - 16:05, 19/11/2025
Cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư đồng bộ không chỉ cải thiện chất lượng đời sống mà còn mở ra cơ hội phát triển mới, giúp đồng bào dân tộc La Ha chủ động hơn trên hành trình thoát nghèo bền vững.
Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me: Phát huy truyền thống thành sức mạnh

Tin tức - Ngọc Thu - 15:58, 19/11/2025
Ngày 19/11, tại Quảng trường Kpă Klơng (xã Chư Prông), tỉnh Gia Lai đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Plei Me (1965 - 2025).